Smiscruise Oost 2016

Woensdag 4 mei om 17 uur verzamelen de deelnemers aan de Smiscruise Oost zich in Restaurant Sterkenburg in Lauwersoog. Bemanningen van 8 Coasters en 2 Longboat Cruisers  hebben zich aangemeld voor de cruise voor gevorderden.

Onder leiding van admiraal Chris wordt na het diner besproken wat de mogelijkheden zijn. Met de oostelijke wind voor de komende dagen wordt nog even overwogen naar Texel te varen en ons aan te sluiten bij de Smiscruise West, maar de nog niet afgesloten Art. 16-gebieden bij Rottumeroog trekken toch harder. Hierna wordt nog een korte instructie gegeven over het gebruik van de wimpel in de communicatie tussen admiraal en schippers en iedereen bevestigt dit te begrijpen.

Na het diner vertrekken we met de vloedstroom in de rug kruisend richting Pieterburenwad. Als het donker wordt, blijkt het eskader een eigen vuurtoren bij zich te hebben. Dit helpt 9 van de tien boten bij elkaar te eindigen, één schipper denkt dat het een licht op de wal is en houdt grote afstand….  Om 22 uur gooi ik het anker overboord in ca. 1m water voor onze eerste nacht op ‘t wad.

Donderdagochtend 5 mei zie ik dat niet al te ver van Olle kleine houten paaltjes van de schorren  in de grond staan, daar ben ik bij het langs de wimpel varen vlak langs gevaren…… Om ca. 1030 is het anker op en varen we noordelijk via Spruit naar de plaat ten oosten van Simonszand waar we wachten tot 1430 voordat we oversteken naar Simonszand. Omdat ik niet door de ebstroom “op” de rest van de vloot wil landen, houd ik behoorlijk zuidelijk aan bij het oversteken en deins op het laatste moment met het achterschip vast op Simonszand. Hierdoor lig ik het meest zuidelijk van de vloot op een redelijk vlak stuk. Omdat sommigen begrepen dat we deinzend over moesten steken bleek deze angst ongegrond en wordt de vloot door de ebstroom behoorlijk uit elkaar gedreven. Met vereende krachten worden een aantal boten nog even met de kop in de wind “getild” wat later niet zo’n goed idee bleek. Er wordt palaver gehouden en we besluiten naar Rottumeroog te varen om de volgende dag via de Noordzee terug naar Schier te varen.

Na een wandeling over Simonszand, die korter was dan gepland door een grote groep zeehonden, en een warme maaltijd, is het wachten op de vloed. Als die vloed komt, zien we Simonszand snel een meter kwijt raken aan de vloedstroom en oostenwind. Hierdoor ontstaat er een behoorlijk steile “drempel”  en de boten die mooi in de wind lagen, komen nu redelijk oncomfortabel op de zijkant te liggen.

vloed op Simonszand
Vloed op Simonszand (foto Peter Hendrix)

Het is lagerwal en ik moet dus een flink stuk tegen de stroom in kruisen. Ik besluit het grootzeil gelijk te hijsen om goed snelheid te kunnen maken. Doordat bij het anker opgaan de kop van de boot door de wind gaat, ben ik echter met een mooie snelheid weer terug op Simonszand. Snel anker overboord, zeilen gestreken en met een kwartiertje werp-ankeren is er weer voldoende ruimte om het nog een keer te proberen. Onder fok en druil maak ik snel hoogte en kan ik het grootzeil weer bijzetten. Na verschillende slagen richting Noordzee kan ik net  met het roer erin over de plaat richting Boschgat varen. De geul is door de combinatie van stroom en wind goed te zien, maar wel smal. Afwisselend sturend op de riem en met het roer erin, kruisen we via de gele boeien naar de plaat ten zuiden van Rottumeroog voor een mooie rustige nacht. Ik kom relatief laat aan en ben te moe om sturend op zeilen en riem tussen de vloot door te worstelen richting admiraal voor een briefing. Dus negeer ik de uitstaande wimpel, om 2130 gaat het anker erin.

De volgende ochtend varen we met een rustige oostenwind tussen Rottumeroog en Rottumerplaat door de Noordzee op. Met een zeer ruime bocht zeilen we bovenlangs Schiermonnikoog richting Plaatgat. Doordat de oostenwind al dagen staat is er nauwelijks branding te zien op de gronden. Goed de kust houdend, varen we het Plaatgat in en ankeren aan hogerwal. De oostenwind kracht 4 en het tij zijn zeer vergelijkbaar met de situatie uit 2012. Toen hier bleek dat met de vloed een behoorlijke branding ontstaat. Menig schipper van die Smiscruise heeft daar nog nachtmerries van. Daarom wordt er, zodra de vloed komt, ruim afstand genomen van de kant. Aan boord van Olle worden pannenkoeken gebakken en afgezien van twee in elkaar gedraaide ankerlijnen, is het een uneventfull diner. Als er voldoende water staat en nauwelijks wind drijf-roeit de vloot met de vloed mee de hoek om de Alexabaai in. Het eerste onbetonde zeegat is probleemloos bedwongen.

plaatgat uit naar Alexabaai
Het Plaatgat uit richting Alexabaai

Volgende ochtend vertrekt de vloot met behulp van wimpelprotocol 2.0 op tijd om een rondje Engelsmanplaat te maken. Tijdens het marifoonbericht wordt gewaarschuwd voor onbetrouwbare betonning op het Wierumerwad, maar met onze diepgang maken we ons daar niet veel zorgen over. Probleemloos varen we via de Paessensrede naar het Smeriggat waar een vlot gebouwd wordt om te wachten op het eind van de ebstroom. De bedoeling is om met de laatste eb oostelijk langs het rif de Noordzee op te varen. Volgens de kaart is er een smalle opening in de banken, ruwweg in de richting van vaste lichtopstand. Als er minder dan 80 cm water onder de boten staat, wordt het vlot rap losgemaakt en vaar ik als eerste richting het Rif. Vergezeld van een grote groep zeehonden zoek ik de weg naar buiten richting booreiland ten noorden van Ameland. Als ik een schier eindeloze rij brekers voor mij zie, gaat het anker over boord. Als het grootste deel van de vloot oostelijk voorbij vaart, realiseer ik me langzaam dat het booreiland wel erg ver naar het westen ligt en ik het verkeerde vaste punt gebruik om mij op te oriënteren. Anker op en onder vol tuig snel achter de rest aan!

Kruisend verlaten we het tweede onbetonde zeegat van deze cruise. De wind trekt aan en het wordt wat vochtiger aan boord. Tot mijn verbazing raakt het zwaard de grond midden in de vaargeul naar Lauwersoog en boei WG11 ligt verdacht scheef!  Als ik benedenwinds van Schier kom, wordt de wind 5 graden warmer en gaat het rif erin.

Het grootste deel van de vloot ankert weer in het Plaatgat op een lange lijn. We maken een wandeling over Schier maar keren iets te laat om. Hierdoor moet het anker wadend in kniediep water opgezocht worden. De boten worden door de stroom meegetrokken dus het duurt even voor anker en lijn gevonden zijn. Dat is bij dit weer uiteraard geen enkel probleem.

Opnieuw neem ik het zekere voor het onzekere en ga goed uit de wal liggen. Maar ook nu blijft het Plaatgat keurig rustig en kunnen we ongestoord eten. Als er voldoende water staat zeilen we over de zandbank de Alexabaai in. Hier wordt een vlot gebouwd voor een borrel.

route smiscruise oost 2016

Als ik later los ben van de andere schepen volgt een rustige maar vrijwel slapeloze nacht, waardoor ik de volgende ochtend redelijk slap naar Lauwersoog vaar en afzie van de lunch bij het Ailand.

Het is jammer een paar fantastische dagen zo af te moeten sluiten. Deze Smiscruise Oost was ondanks de onbetonde zeegaten opnieuw zeer goed te doen, een mooie tocht waarbij naast het wimpelprotocol de grootste uitdaging was zorgen voor voldoende zonnebrandcrème want we hebben eigenlijk alleen maar zon gehad!

Wim Oostra

Lbc Andromeda