NKDE Smiscruise ‘beginners’ 16-21 mei 2023 – Waddenzee Oost

Door: Marc van Broekhuijsen (coaster Tintin)

Vlot op zee (foto Herman, Coaster Midi)


Deelnemende Drascombes:
LC Geertruida (Gerard)
Co Godot (Peter)
Co Joop (Charles)
LC Kanarie (Alexander)
Co Midi (Herman)
Co Olle (Chris & Pauline)
LC Paloma Blanca (Maarten en Lola)
Co Tintin (Marc)
Co Black Tern (Pieter)
LC Leentje (Hans)
Co Tyke (Harm en Eustein)

Route / Vaarschema

  • Woensdag 16: van Lauwersmeer naar Groningerwad tegenover Noordpolderzeil (ZOL24).
  • Donderdag 17: naar Noordpolderzeil en weer terug naar ZOL24.
  • Vrijdag 18: van ZOL24 naar baai Schiermonnikoog (Oostelijk van EB18)
  • Zaterdag 19: van EB18 terug naar Lauwersmeer.

Nu is ‘beginners´ een relatief begrip bij de NKDE. Wie dacht in ´jungle-speed´ over de wadden te boemelen, kwam bedrogen uit. Hup het diepe in, fouten maken en ervan leren. Captain Chris beheerst de magische balans tussen het uitvogelen van een uitdagende, mooie tocht en dit dan over te brengen met een vanzelfsprekende logica. Eerste avond in het donker: … kan best. Ankeren in een vloedstroom met een felle NO-5 wind: … kan gebeuren. De boten lostrekken om dat de volgende vloed wat lager is: … uit de boot en aanpakken.
Heerlijk. In de vier dagen heb ik niemand horen mopperen. Dat is toch een knap staaltje leiderschap.

Aan de andere kant: het was ook een leuke groep bij elkaar. Diverse, eigenzinnige mensen die door de ontberingen naar elkaar toegroeiden. De schippers gaven elkaar tips en feedback, het werd nergens belerend. Ook belangrijk: er werd geen wedstrijdje van gemaakt. Bij pech, schoot men te hulp. Bij de Palavers werden harten onder riemen gestoken. Het was zo’n tocht dat je terug in de haven met weemoed naar huis ging, omdat het roedel ontbonden werd. Plechtige beloften werden gedaan om volgend jaar zeker weer mee te doen.

Woensdag
Het begon woensdag op het Lauwersmeer. Ook zoiets. Een jaar van tevoren blok je Hemelvaart van donderdag tot en met zondag, best logisch toch? Maar naarmate Hemelvaart nadert, blijkt deze steeds eerder te beginnen. Woensdag moet er ook bij, we gaan natuurlijk niet in de Hemelvaart-file door de sluis. Om woensdag te beginnen, kun je het beste dinsdag ruim op tijd in het water liggen. Als je er toch bent, kunnen we ook alvast beginnen met trainen toch? Maar klap op de vuurpijl is dat diverse deelnemers in het weekend al berichten en foto’s in de groepsapp gaan sturen dat ze al van hun huishaven vertrokken zijn. Diep schuldig voelde ik me, om pas dinsdagavond aan te komen. Maar gelukkig lag good-old Michel Maartens ook in de haven Noordergat. ‘Relax!´ sprak hij, ‘Je kan altijd aan- en afhaken, daar wordt Chris niet koud of warm van’. Bedankt Michel, die had ik even nodig.

Voor mij begon de training al in de haven. Eindelijk eens geleerd hoe je de boot goed moet optuigen. Spanning op het voorlijk brengen? Nog nooit van gehoord. Opbinden van het grootzeil: kon veel beter dan ik al deed. Zeer waardevol. Dank aan Maarten. De woensdagochtend zo snel mogelijk naar Chris en de groep, die in een leuk baaitje van het Lauwersmeer lagen (onder de camping). Langszij bij Chris en Paulien. Chris springt op je boot en dan volgt een ruim uur uptempo uitleg over hoe de Drascombe te handelen. Vooral het sturen op de riem oefenen. Een wereld gaat open.

Zo, iedereen gehad, dan gaan we door de sluis heen, we gaan proberen het Oostelijk wad boven Noordpolderzijl te bereiken. We hadden Noorderwind en konden daarmee halverwege komen, stilvallen en bij naderend hoogwater over het wantij(tje) naar Noordoostpolderzijl-gebied. Een deelnemer raakte nog even aan lagerwal, maar wist daar goed uit te komen. ‘Gewoon wachten op hoog water’ luidde de instructie. Bij vertrek van deze tussenstop had een van de Groningse deelnemers een roer dat muurvast zat. Gelukkig had de deelnemer in kwestie een marifoon en kon ik de conversatie met de admiraal goed volgen. Riemen onder de helmstok-aangrijping plaatsen en met een paar man sjorren. Voor de zekerheid keerde de voorhoede alvast om. Maar vlakbij de pechvogel, kwam het bericht dat het gelukt was. Nu snel door naar het einddoel.

Ondertussen viel de duisternis in. We hadden geen maan. Dan wordt het op de Waddenzee dus erg donker. Het enige dat je redt is het toplicht van je voorganger. Maar sommigen hadden deze niet. Oei, dat is toch wel een les. Altijd een toplicht (jij ook Marc). Nog een probleempje: we voeren naar het oosten, dus aan de horizon veel lichtjes van windmolens, eiland Borkum en de industrie van de Eemshaven. Welke beweegt nu eigenlijk? Dat is toch even slikken voor de beginnende zeiler. Uiteindelijk vonden we elkaar redelijk. De wind ging liggen, de laatste twee Drascombes zijn achterop gebleven. De pechvogel van het roer plonsde ook nog in het water bij het ankeren, met als gevolg dat zijn zwemvest zich opblies. De onhandigheid, geduid door de nuchtere Groningse mentaliteit heb ik in ieder geval ervaren als uiterst grappig. Het had ook mij kunnen overkomen, ik ga me vanaf nu bekwamen in deze Groningse houding, heerlijk. Deze heb ik ook geleerd: ‘een Groninger houdt niet van veel woorden’.

Donderdag
De donderdag was gelukkig wel een relaxed dagje. In de vroege ochtend vielen we droog. Chris houdt van opties. Een aantal Drascombes bezocht de kleinste zeehaven van ons land: Noordpolderzijl. Anderen (waaronder ik) konden op de plaat blijven omdat we er 2 nachten bleven. Genoeg tijd voor wandelen, ervaringen delen en een vlot bouwen bij hoog water. Is dat vlot bouwen iets typisch voor de NKDE? Het is in ieder geval erg gezellig. Dat is toch wel weer bijzonder. De meeste schippers varen alleen. Je zou denken dat het eenzaam is, maar de tochten zijn door het droogvallen en de vlotten in werkelijkheid uiterst sociaal.

Vrijdag
De vrijdag zouden we in een nieuwgevormde baai op Oostelijk Schiermonnikoog geraken. Dat was het plan. Maar de getijden houden nogal huis op het wad. Chris vergeleek de kaart van 2023 met 2022 en er waren complete geulen verlegd. Gewoon een totaal andere situatie dan een jaar eerder. Dus Chris op zijn kajuit om de golven te bestuderen met zijn verrekijker. Wat bleek, de realiteit was alweer anders dan de meest recente kaart. De wind trok ondertussen aan naar 5+ zoiets. Al met al hebben we de geplande tussenstop op Simonszand maar overgeslagen. We zijn rechtstreeks naar Schiermonnikoog gevaren. We lagen daarvoor op een plaat, daar hebben we gemerkt dat het droog liggen nogal nauw komt. Charles en ik lagen maar een 20 meter van de rest, maar we moesten toch een 45 minuten langer wachten voordat we droogvielen. Wij lagen klaarblijkelijk dicht bij de stroomgeul.

Bij vertrek kregen Charles en ik het anker niet omhoog. De opkomende vloedstroom voelde als een snelstromende rivier, die in combinatie met de straffe NO-wind moeilijk te temmen was. Gelukkig konden we via de marifoon contact zoeken met Chris. ‘Gebruik je boeg en de golven om het anker los te beuken´. Warempel, met veel gedoe lukt dat. En weer dóór. Dat zeilen ging harstikke mooi. Aangekomen bij de bewuste baai, die vorige week nog bezocht was door Chris en Paulien, bleek die nu niet binnen te varen. We waren gedwongen aan de Zuidzijde te blijven. Na een paar uur gebonk, vielen we gelukkig droog en konden we een rustige nacht ingaan. Wel met de zorg dat de volgende vloed minder hoog zou komen (wat ook bleek). Maar de meesten waren ondertussen al doodop. Diverse schippers waren overboord gesprongen om hun boot verder richting strand te trekken.

Palaver op Schier (foto Marc, Co. Tintin)

Zaterdag
Chris vervroegde het ochtend-palaver. Drie opties werden besproken. Iedereen kon zijn voorkeur opgeven. Daarna begonnen schippers hun standpunten aan te passen en er ontstond zo een unanieme keuze (laatste nacht op Lauwersmeer). Slim opgelost Chris! Veel wilden ´zo lang mogelijk in het zout’ blijven. Anderen zagen op tegen nog weer in het donker varen. Het was nog een heel karwei om de boten los te krijgen. Iedereen hielp elkaar en uiteindelijk lukte het. De meesten met behulp van de motor. Chris zeilde wel gewoon weg. Dat is nog eens de daad bij het woord voegen!

Wat volgde was een heerlijke zeiltocht naar de sluis terug. We hadden alle dagen nog zon gehad met mooie wind. Deze zaterdag was dat een sportieve voor-de-windse koers. Beetje slalommen om in de diepe delen te blijven. De sluis passeren met volle wind en vloed in de rug was nog wel even een stress-moment. Zeker bij een merkwaardige sluiswachter van dienst die het stoplicht snel op rood zette en de brug niet open wilde doen. Wat restte was een gemoedelijke avond in de baai van de eerste avond. Ook de zoutliefhebbers konden deze optie steeds meer waarderen. De pannenkoeken gebakken door Chris en Gerard, smaakten goed. Spek, kaas en paprikapoeder als hoofdgerecht, pannenkoeken boerenjongens als dessert.

De mooie zonnige avond met windstilte, maakte dit tot een prachtig slot. Een goed eindpalaver, waarin iedereen zijn ervaringen kon delen, was nog zeer leerzaam.

Palaver Visrestaurant Lauwersoog

Zondag
De zondag konden we bijtijds de boten uit het water halen.

Tot slot
Alle deelnemers, heel hartelijk dank voor jullie gezelschap. Het was vermakelijk, uitdagend, vermoeiend, soms stressvol, maar wat een mooie tocht weer. Een mooi gezelschap van 11 Drascombes. Een zeer geslaagde Smisscruise. Met de adrenaline nog in het bloed en enige passende weemoed, sluit ik dit stukje graag af.

Tot de volgende Smisscruise of eerder (Zomerbijeenkomst 1-3 september?)

Sunset (foto Herman, Co. Midi)
Mooie luchten met Drascombe in de verte (foto Alexander, LC Kanarie).
Droogvallen op Schier (foto Marc, Co. Tintin)
2 schippers en een maat (foto Alexander, LC Kanarie)
Droogvallen (foto Chris, Co. Olle)
Zeilend naar de horizon (foto Herman, Co. Midi)
Bij elkaar langszij (foto Marc, Co. Tintin)
Sunset
Drooggevallen vlot (foto Harm, Co. Tyke)
Pannenkoeken laatste avond (foto Marc, Co. Tintin)


Hartelijke groet,
Marc van Broekhuijsen (Co. Tintin).