De gevaren van het Ploempgat

Drascombevarenden kunnen vrij vaak te maken krijgen met gaten en gaatjes. Bekende voorbeelden zijn het Krabbersgat (bij Enkhuizen), het Schulpengat (bij Den Helder), het Visjagersgaatje (bij Den Oever), het Fransche Gaatje (bij Vlieland), jachthaven Noordergat (Lauwersoog), het Kimstergat (bij Harlingen), het Tholense Gat (bij Tholen), het Grote Gat (bij Kalenberg) enzovoorts enzoverder. Kortom: een Drascombevarende is niet voor één gat te vangen.

Maar bent u ook bekend met de gevaren van het Ploempgat?

Zo nee, lees dan verder!

Dinsdag 17 oktober 2023. Tijd om Seanymph vanuit haar ligplaats in de KMJC om te varen naar de trailerhelling en naar haar winterstalling te brengen.
Het was mooi weer (eigenlijk had ik nog het Wad op gewild) maar de boot moest er nu echt uit want Rijkswaterstaat zou de route naar mijn winterstalling langdurig gaan stremmen.

Het schutten ging vlot en bij de trailerhelling aangekomen begon ik met de gebruikelijke winterklaarmaak-werkzaamheden. Dat betekende: benzineslang afkoppelen, carburateur leeg laten draaien en de buitenboordmotor van de boot halen. Zonder die motor is de boot immers een stuk lichter. Om gewicht te besparen had ik de voorgaande dag ook het roer, de masten en tuigage al van boord gehaald. Dat is vriendelijker voor de koppelingsplaten van de auto.
En, ook niet onbelangrijk, het zou het voor de schipperse makkelijker maken om de boot met de handlier op de trailer te trekken. (Ja, wij zijn dermate geëmancipeerd dat zij dat gezwengel voor haar rekening neemt.)

Nu zit bij Seanymph de buitenboordmotor geborgd met een RVS buitenboordmotorslot. Dat is zo’n slot waarbij één gedeelte onder een van de knevels van de motor wordt vastgezet en het andere deel daar overheen valt.
Zo’n systeem dus (al staat op deze foto niet mijn eigen slot maar een modernere versie).

Na het slot te hebben opengemaakt, draaide ik de knevels van de buitenboordmotor een aantal slagen los. En als je dat zorgvuldig doet, dan kun je het ‘vaste’ deel van het slot onder de knevelplaat vandaan halen, op een veilige plek leggen en vervolgens de motor van de boot tillen. Doe je het niet zorgvuldig (en ga je na het losdraaien van de knevels aan de motor rommelen) dan kun je in het meest ongunstige geval ‘Ploemp…’ horen.

Ik hoorde ‘Ploemp…’.

Mijn buitenboormotorslot was een buitenboord motorslot geworden. Letterlijk buiten boord, want die ‘Ploemp…’ was het ‘vaste’ deel van het slot dat in de plomp ploempte. Precies door het Ploempgat*. Dat is de gleuf die je bij een Drascombe Coaster (en andere typen) hebt vlak onder de bevestigingsplank voor de buitenboordmotor. Tja, die Britten kunnen dan wel heel erg fraai gelijnde schepen ontwerpen, maar als het gaat om praktisch en degelijk…
Af en toe heb ik de indruk dat bij het ontwerpen en bouwen van onze scheepjes het KISS-principe niet helemaal is begrepen en ze bij ‘Keep It Simple, Stupid!’ de woorden Simple en Stupid in de verkeerde volgorde hebben gebruikt.

Zo is ook deze gleuf een ‘feature’ die zich mijns inziens leent voor een aanpassing. Ik ga dat dus deze winter maar eens dichtmaken (met natuurlijk nog wel een loosgaatje) of er op zijn minst een ‘vangnetje’ in monteren.

Nu geven ze die buitenboordmotorsloten bepaald niet gratis weg. Reken maar op een €.100,- of meer. En als je van zo’n slot de ene helft kwijt bent, betekent dat niet dat de helft die je nog wèl hebt, nog steeds €.50,- waard is. Want dat is dus niet zo.

Om een lang verhaal kort te maken: drie dagen later heb ik het te water gevallen gedeelte van het slot gelukkig weer kunnen opvissen. Dankzij mijn trouwe neodynium magneet. Dat ding heeft zijn geld inmiddels dubbel en dwars opgebracht. Koop zo’n magneet en zorg dat je hem altijd aan boord hebt! En als u nu denkt ‘maar een magneet doet toch niets op RVS?’ Ja, dat dacht ik ook. Tot ik een magneet bij het overgebleven deel van mijn slot hield en merkte dat het wel degelijk bleef plakken. Mijn slot bleek te zijn gemaakt van een soort RVS die wèl magnetisch is. Niet zo sterk als bij gewoon staal maar toch…
En in mijn geval was het net genoeg om na een uurtje vissen weer een brede glimlach op mijn gezicht te toveren.

links de magneet, rechts het opgeviste onderdeel van het slot

Voor volgend seizoen heb ik wel een voorzorgmaatregel doorgevoerd: aan het ‘vaste’ deel van het slot zit nu een (Dyneema) lusje waar ik een ‘life-line’ aan kan bevestigen om het ding te borgen aan de boot. Want dit gaat mij geen tweede keer gebeuren!

Roel Smidt, Drascombe Coaster Seanymph

* Het Ploempgat wordt ook wel aangeduid als het %#@!-gat. En daarbij mag u %#@! dan vervangen door een krachtterm naar keuze, al naar gelang de waarde c.q. onmisbaarheid van het in het water verdwenen voorwerp.

Naschrift:
Na het lezen van dit stukje wees Argo-schipper Peter Hendrix mij er op dat het ‘vaste’ deel van het slot normaliter één of meer gaatjes bevat zodat je dat deel op de motorplank kunt vastschroeven. Ik dacht dat mijn slot niet van zo’n schroefgaatje was voorzien, maar bij nadere inspectie bleek er wel degelijk een in te zitten. Ik had dat alleen over het hoofd gezien omdat het dichtzat met een kloddertje vettigheid.
Dus met dank aan Peter had ik weer een KISS-leermomentje: Keep It SCHOON, Stupid!