Het gemak van satellietfoto’s

Zeekaarten zijn een onmisbare bron van informatie vanwege alle officiële informatie die daar op is terug te vinden. Denk aan de begrenzingen van gebieden voor schietoefeningen, de begrenzingen van verboden gebieden, de te gebruiken marifoonkanalen enzovoort.

Maar die officiële zeekaarten zijn eigenlijk al verouderd op het moment dat zij worden gepubliceerd. Dat geldt vooral voor een vaargebied zoals de Waddenzee, want daar is constant sprake van veranderingen. Zandbanken ontstaan en verdwijnen, geulen verplaatsen zich of slibben dicht en oesterbanken vormen zich of breiden uit. Allemaal zaken die van belang zijn voor schippers die zich buiten de betonde vaargeulen willen begeven maar die meestal niet terug te vinden zijn op de officiële zeekaart.

Er zijn echter mogelijkheden om (aanvullend) ook gebruik te maken van hele mooie en recente satellietfoto’s van de Waddenzee. Voor Nederland is met name het Satellietdataportaal interessant. Het is te vinden op de website van de Netherlands Space Office. Dat is de Nederlandse tegenhanger van de NASA. In de winterperiode worden er niet veel opnamen gemaakt, maar in de periode maart-september wordt op meerdere data een plaatje geschoten. En als die foto is genomen op een wolkenloze dag en tijdens laag water, dan is het Bingo! Een prima middel om uw zomerse Wadden-tochten op voor te bereiden.

Bye Bye Baaitje
De situatie in onze Waddenzee is constant aan veranderingen onderhevig. Dat kun je mooi zien op het onderstaande (bewegende) plaatje. Dat toont in 11 opnamen de verandering bij de Hors van Texel tussen mei 2017 en september 2021. Je kunt goed zien dat een vloedhaak steeds verder omkrult en zo een baaitje laat ontstaan. En dat baaitje stuift vervolgens weer dicht. En nu maar afwachten wat 2022 ons gaat brengen.

Toen dat baaitje was gevormd, bood het voor een Drascombe een fantastisch beschut plekje. Onderstaande foto’s zijn van mei 2020. Beschut tegen wind en deining vanuit alle windrichtingen behalve zuidoost.

De foto’s van het Satellietdataportaal kunnen met behulp van een speciaal programma (QGIS) worden omgezet naar een digitale kaart in de vorm van een zogeheten MBTiles-bestand. Dat bestand kan worden gebruikt in een uitstekend kaartnavigatieprogramma (OpenCPN). En… dat allemaal geheel gratis!

Ik heb er voor mijzelf een stap-voor-stap handleiding voor gemaakt. En als het mij lukt om op die manier een mooie digitale zeekaart te maken, dan kunt u het ook!

Het zou kunnen dat er méér NKDE-leden zijn die daar gebruik van willen maken. Die handleiding is echter niet zomaar voor iedereen bedoeld, want die mooie plekjes op het Wad moeten natuurlijk niet te druk worden met allerlei ‘groot’ en/of herriemakend spul. Maar als er NKDE-leden interesse in hebben dan kunnen zij mij mailen (smipro@gmail.com) waarna ik hen een link zend.

Hier onder een schermafdruk uit OpenCPN in ‘split-screen’-modus. In het linker scherm een satellietfoto van de Noorderhaaks. Die foto haalde ik van het Satellietdataportaal en dateert van 19 maart 2022. Op het moment van het schrijven van dit stukje dus net een week oud (hoe recent wil je je kaartbeeld hebben!). Aan de rechterkant ter vergelijking het kaartbeeld van de officiële zeekaart (ENC van 2021).

Roel Smidt, Coaster Seanymph