Een boekenkast aan boord, dat wil ik.
Met ruimte voor naslagwerken, kunst- en fotoboeken en een plank of wat voor romans en reisverhalen. Natuurlijk een aparte plank voor maritiem-historische boeken.
Mijn ideale kast biedt ruimte voor zo’n 300 banden. Ook een rookstoel en een schemerlamp staan op het verlanglijstje. Nu alleen nog de jackpot van de Staatsloterij winnen om er een passend schip omheen te laten bouwen. De boeken heb ik al.
Lezen aan boord. Het is net zoiets als seks aan boord. Je past je aan en je je schikt in je lot. Minder en anders dus dan je gewoon bent. Toch zijn er boeken die al heel wat zeemijlen meegevaren hebben. Natuurlijk de almanak die om de twee of drie jaar ververst dient te worden. Een stroomatlas hoort in het zelfde rijtje. Getijden pluk ik meestal voor vertrek van internet, afgestemd op het gekozen vaargebied voor mijn tocht. Meestal perforeer ik de pagina’s uit de printer meteen en voeg ze achter in mijn losbladige logboekmap, waarvoor ik ook een standaard jounaalpagina heb die ik naar behoefte uitprint.
Het verzamelde werk van Nescio vaart ook altijd mee. Immers mijn boot en mijn literaire held dragen dezelfde naam. En niet toevallig. Gelukkig heeft de schrijver Grönloh, de drager van het pseudoniem Nescio, een oeuvre nagelaten dat qua omvang omgekeerd evenredig is aan de kwaliteit er van. Geen foliant dus dit boek. Overigens hangt zijn portret in een mooi lijstje tegen het schot in onze kajuit, zodat ik hem elke dag even deemoedig respect kan betuigen.
De rest van de ingescheepte boeken wisselt met enige regelmaat. Dit jaar vond ik in de heerlijke maritieme boekhandel van de firma Harri op de bovenverdiepingen van de Schreierstoren in Amsterdam een exemplaar van The Ashley Book of Knots. Een lang gekoesterde wens ging met de aankoop in vervulling.
Laat ik vooropstellen dat ik geen kunstknoper ben. Wel een boekengek, die omdat ik me beroepshalve met het vervaardigen van boeken inlaat, waarschijnlijk een andere kijk op het fenomeen boek heeft dan de gemiddelde lezer. Ik beoordeel een boek niet slechts om de inhoud, maar waardeer ook de vorm waarin die inhoud is verpakt. Sommige boeken stijgen door hun vorm ver uit boven het gemiddelde.
The Ashley Book of Knots is er zo een. De maritieme kunstschilder en illustrator Clifford Ashley (1881-1947) was verzot op knopen en verzamelde ze. Bovendien tekende hij ze helder na, inclusief hun toepassing. Dit deed hij op een vaak geestige en persoonlijke manier. Omdat het boek werkelijk duizenden knopen bevat, heeft hij er een standaardwerk mee geschapen dat niet alleen zeer veel omvattend is, maar ook een schoolvoorbeeld van een boek, waarin vorm en inhoud op een ongeëvenaarde manier samenvallen.
Ik heb er afgelopen zomer heel wat uurtjes in gebladerd. Lezen doe je zo’n boek niet echt. Soms zat ik in de kleine uurtjes nog met een eindje touw te proberen om een van zijn aanbevolen knopen na te vlechten. Ik heb er een paar aan mijn repertoire toegevoegd, maar dat is voor mij toch van minder waarde dan het pure genieten van een boek dat een klassieker is geworden in het internationale bibliofiele erfgoed.
Voor het gebruik aan boord is het overigens niet echt aanbevelenswaardig. Het heeft het formaat van een bescheiden Statenbijbel…
In een volgende column meer over mijn gebonden voorkeuren aan boord. Zo was er vorig jaar een boek waarvoor ik mijn reis een dag moest onderbreken. Het moest eerst uit!
Ton Wegman