Ik ben sinds enige tijd weer Drascombe varende: Mellon heb ik in 2011 in Engeland gekocht. Daarvoor heb ik enkele tochten met huurboten gevaren, zoals van Waddeninzicht en van Elbert de Beus. In de tachtiger jaren hebben wij een Dabber gevaren, maar dat is al lang
geleden. Nooit heb ik goed kunnen wennen aan het sturen met de riem op ondiep water: bij 1m het roer omhoog en dan op het achterschip of verdraaid in de kuip koers houden met een erg lang, onhandig stuk hout dat altijd uit de wrikdol wil glippen. En daarbij komt dan nog de bediening van het zwaard en het balanceren met het eigen gewicht voor het balanceren tussen lateraal- en zeilpunt.
Daarom wilde ik voor Coaster Mellon een oplossing bedenken die het sturen op de riem overbodig maakt. Het zou moeten werken voor diep water, op ondiep water en bij het droogvallen. Daarom zou het hele roerblad uit het water moeten kunnen worden geklapt. En verder zou de voorziening verder achter op het schip geplaatst moeten worden voor een grotere roerwerking cq minder kracht op de helmstok, maar de helmstok moest blijven waar ze was. Tenslotte moest het sturen op de motor beter worden zodat makkelijker in havens of met lage snelheid gemanouvreerd zou kunnen worden. Hierbij werd ik geïnspireerd door de artikelen van J. van Boven en Adrie Overbeeke van Cruiser Longboat Tantra II.
Mijn oplossing is dat ik een opklapbaar dubbel-roer aan de achterkant van de motorbun heb gemaakt. Aan beide zijden van de moter zit een doorgestoken roer. Dit zit een klein beetje achter de schroef, zodat de schroef en de bladen elkaar nooit kunnen raken.
Beide bladen kunnen worden opgehaald zodat ze totaal uit het water zijn maar er kan ook mee worden gevaren in waterdieptes tussen 0,3 m. en 1 m. De bladen steken dan naar achteren en er is in die situatie wat meer kracht nodig om te sturen. De diepgang van de bladen omlaag is ongeveer 0,8m. Wanneer ze omlaag staan zijn de bladen nauwelijks zichtbaar – ze zijn dus niet out of style
De bladen heb ik zelfs gebouwd van multiplex (24mm) en epoxy. Ze hebben een beetje profiel en ze zijn licht gebalanceerd. Afmetingen (onder water) zijn ongeveer 80 cm x 24 cm. Er is een lijntje van 4 mm om de roerbladen op te halen en een elastiek van 8 mm om de bladen naar beneden te houden. Zo kunnen de bladen de grond raken zonder daarbij te beschadigen
De bladen worden gestuurd met de normale helmstok. De helmstok is niet veranderd, maar het lager is wel gewijzigd (er zit namelijk geen roer meer onder!). De overbrenging van helmstok naar roerbladen met 6mm-lijnen en 4 blokjes opgelost (hefboompjes van 20 cm aan de helmstok en aan de bovenkant van de roeren zijn voldoende om de roeren te bedienen). Ik ben nog aan een andere mogelijkheid aan het werken.
Achter in het bun zijn twee rvs-houder met bearings doorgestoken, en daarin zitten de roeren. Als gezegd: twee hefboompjes aan de bovenzijde zorgen voor de verbinding tussen de helmstok en de roeren.
Het metaal werk is uitgevoerd in RVS door een lokale vakman, en hij werkt zeer nauwkeurig.
Ik heb met deze constructie de hele Smis Feeder 2012 meegevaren, inclusief Noordpolderzijl in en uit en inclusief droogvallen op het Eemswad. Het originele roer was voor de zekerheid wel aan boord maar dat bleek helemaal overbodig. Door een ongeval in de sluis van Lauwersoog (gebroken arm!) kon ik niet met De Smis Cruise meevaren maar ik denk dat dat verder ook geen problemen had opgeleverd. Voor de tocht naar Rügen heb ik nog een verbetering in gedachten.
Bij gebruik bleek ook dat de vaart op de motor aanzienlijk was verbeterd. Het schroefwater van de motor wordt direct langs de roerbladen geleid hetgeen de sturende werking aanzienlijk verbeterd. Bij de normale inrichting (met het roer VOOR de motor) moet al gauw worden geholpen door de hele motor te draaien. Nu blijkt dat bij deze roer configuratie slechts in uitzonderlijke, extreme gevallen met de motor hoeft te worden bijgestuurd.
Enkele kringleden hebben die constructie inmiddels waargenomen, en de commentaren waren tussen “ook willen hebben”, “erg ingenieus” en “niet echt Drascombe style”. Ik denk dat ik Mellon vanaf nu altijd zonder riem kan sturen – dus ook op ondiepwater – en dat vind ik leuk en handig. Daarnaast is de rest van het boot en de uitstekende gemeenschap in het Kring is geheel voldoende Drascombe-style voor mij.
Carol Fuchs
Coaster Mellon