Onze vorige boot Janner, een 28′ Falmouth Working Boat, had een gaffelgrootzeil van bijna 40m2. In Drascombe begrippen is dat ongekend veel, en ik moet zeggen en, dat is ook een hoop zeil. Daarbij komen nog de fok en kluiver, die het totaal zeilopppervlak op bijna 70 m2 brachten. De praktijk was dat wij vaker niet dan wel zeilden omdat het zo’n werk was om alles op te tuigen. Een van de voordelen die wij zagen in het varen van een Drascombe was dan ook de hanteerbaarheid van die kleine zeiltjes. Sinds wij onze Coaster Tyke varen is dat ook waarheid gebleken.^ Hoe eenvoudig is het om de zeilen te hijsen, en indien nodig weer te strijken. We hebben nog nooit zo veel, maar vooral ook ontspannen, gezeild als met onze Tyke.
Ik ben echter zelf echter nog steeds erg gecharmeerd van het gaffeltuig en dat, gecombineerd met een, vindt ik zelf, gezonde dosis experimenteerdrang, bracht mij tot dit project. Op het goede spoor gebracht door Stewart Brown van Churchouse Boats heb ik een gebruikt Scaffie zeil van hem gekocht. Zoals nader uitgelegd op de site van Churchouse is een Scaffie grootzeil precies goed van afmeting als gaffelzeil voor een Coaster. Terwijl het zeil per post onderweg was van Engeland naar Geertruidenberg ben ik begonnen met het houtwerk. De standaard mast op een Coaster is sowieso iets te kort om de piekeval van de nieuwe gaffel goed te installeren, dus de keuze werd gemaakt om een nieuwe mast te maken.
Ik had toevallig nog een mast van ongeveer de juiste afmetingen liggen. Deze is ooit in deplorabele toestand aangetroffen op een botenstalling, naast de plaats waar onze boot destijds stond, en de werfbaas was blij dat ik hem mee wilde nemen. Na kaalschuren van de betongrijze en ernstig verweerde paal kwam er een prachtig gave Oregon Pine mast tevoorschijn. Deze heeft een seizoen lang als topmast op onze gaffelkotter dienst gedaan, is echter vanwege praktische redenen weer ontmanteld en lag sindsdien in opslag op de zolder van mijn werkplaats. Deze mast had nagenoeg de juiste afmetingen voor de nieuwe mast van de Tyke en na het inkorten en terugschaven naar de juiste diameter had Tyke een nieuwe mast, die alleen nog van een mastband en vernis diende te worden voorzien. Deze mast is nu dus aan zijn derde leven toe, als hoofdmast op een Drascombe Coaster. (Hoezo, duurzaam ondernemen?)
Inmiddels was het Scaffie grootzeil ontvangen en de eerste proefhijs uitgevoerd. Hiervoor was het gaffelzeil aangeslagen aan de bestaande gaffel. Omdat het klauwbeslag niet echt lekker aansloot bij de stand van een gaffel onder 45 graden werd besloten om een nieuwe gaffel te maken. Dit ook omdat Stewart Brown aangaf dat, zo gauw het gaffelzeil gereefd moest worden, het standaard Gunter grootzeil, vanwege het langere voorlijk, voordeel zou opleveren. Het leek ons handig om beide zeilen, aangeslagen aan elk hun eigen gaffel, inzetbaar te houden. Het Oregon Pine voor de nieuwe gaffel is, evenals het teak voor de nieuw gemaakte stootlijst (ander verhaal) gekocht bij Rexwinkel Jachtbouw in Zwijndrecht. Ik kan hem van harte aanbevelen!
Het nieuwe gaffeltuig is afgelopen weekend (24 en 25 sept 2011) met succes getest. De boot loopt gevoelsmatig lekker en de eerste kleine verbeterpunten zijn genoteerd. Een giek voor zowel het gunter- als het gaffelzeil staat op het verlanglijstje, evenals een boegsprietje om een kuivertje of halfwindertje op te varen. Het is even lastig de juiste trim te vinden, de grootschoot bijvoorbeeld moet in het midden van de overloop gefixeerd worden om met licht weer aan de wind het zeil dicht genoeg te krijgen zonder overmatige schootspanning te gebruiken.
Verder vaart het lekker, halve wind bij 10 knopen wind op de GPS 5,9 knopen geklokt. Bij meer wind heb je er denk ik heel gauw je handen vol aan, dat gaan we nog meemaken.
Eventuele vragen en aanbevelingen hoor ik graag op redactie@drascombe.nl
Maarten Adriaans
Coaster Tyke