Smiscruise 2005

Het is een vroege Hemelvaart dit jaar… Zo’n achttien schepen verzamelen zich reeds op woensdagavond in de stormachtige Visserhaven van Den Oever waar Captain Chris zich tijdens het palaver amper verstaanbaar kan maken boven het gehuil van de wind. Een vijftal schepen, de Coasters Tyke, Latifa, Oemoemenoe en Gulliver en Cruiser White Seal en zelfs een Norfolk Gypsy (maar Longboat schipper) zijn dan al sinds zaterdag onderweg met de feeder cruise en genoten van stralend weer met lichte winden. Zelfs zo licht dat de schepen na een overnachting onder de Vliehors om vijf uur ‘s ochtends roeiend de Eierlandse Gronden oversteken. Natuurlijk werd op het Posthuyswad drooggevallen en, na totale blakte boven Den Helder, in een aantrekkende wind in het Amsteldiep overnacht.

Donderdag worden in een frisse bries de zeilen gehesen voor een aan de windse koers naar de Dodemansbol. Reeds in de havenmonding blaast bij Zwerver het grootzeil uit de lijken, maar de schipper laat zich niet uit het veld slaan en weet tot de laatste dag te improviseren. Op het wantij onder het Foksdiep loopt het grootste deel van de vloot aan de grond voor een lange, winderige, regenachtige lunch. Er varen singlehanded twee open Longboats mee waarvan Raveling, na roer- en motorproblemen besluit terug te keren naar Den Oever. In koele toestand overnacht de schipper daar in de gastenkooi van een klipper. Aan boord van Coaster Olle drijven dan de denningen door de kajuit… door twee scheuren op de boeg loopt het schip langzaam vol! Maar ook Chris en Birgit weten al pompend het Posthuyswad te bereiken. Daar arriveert ook Cruiser Longboat Parahandy van Drascombe verhuurder Waddeninzicht uit Oostmahorn met ex Drifter schipper Wim Geervliet aan het roer.

Wegens de weersomstandigheden wordt besloten op vrijdag een wandelsessie in te lassen naar Kroons Polders, de Vliehors en pannenkoeken uitspanning het Posthuys. Bij hoge uitzondering wordt daar zelfs meegebracht rijp fruit tot bananen/rum pannenkoeken verwerkt. Palaver vindt zowaar plaats onder aan het duintje in een heerlijk zonnetje. Zaterdag is het plan te ankeren op het puntje van de Vliehors maar gezien de aantrekkende wind en verwachte hoosbuien met windstoten worden de ankers gehieuwd en merendeels zuidelijke koersen uitgezet. Een aantal schepen vertrekt in oostelijke richting naar Terschelling voor de HT sloepenrace. Op de Binnen Breesem gaat de spijker de grond in en worden, waar mogelijk, wat versnaperingen naar binnen gewerkt hetgeen in de kermis van toenemende wind tegen stroom niet overal lukt.

Averij op de Gypsy Zwerver, nog steeds water op Olle… alle schepen houden het voor gezien en koersen richting veilige haven van Den Oever. Alle, behalve Coaster Gulliver die in deze omstandigheden toch de Texelstroom wil verkennen en nog een nachtje dansend en droogvallend in het Amsteldiep meent te moeten ankeren. Zij klokken onder fok en druil 7.45 knots op het log over De Bollen! De schepen passeren zonder verdere schade maar met een schat aan nieuwe ervaringen – soms wat wit om de neus – de sluis en staan na enige filevorming onderaan de RWS helling redelijk snel op de trailers. Navis Longboat (single handed zonder motor!) vaart direct door naar thuishaven Edam en noteert ten oosten van Oude Zeug 9.70 knots over de grond terwijl Cruiser White Seal een dag later ter hoogte van het Kooizand zelfs 11.40 gps knots schrijft. Beiden varen onder uitgeboomd dubbel gereefd grootzeil en fok te loevert maar minderden bij dubbele rompsnelheid wijselijk zeil. Longboat Raveling en Lugger Elliott blijken later avonturen op de westkust van het IJsselmeer beleefd te hebben. Ook Lugger Castor & Pollux was van de partij met dames en heren puts voor privé gebruik op het achterdek gesjord. Opvallend was het toenemend optuigen van de buiskap onder zeil, een gebruik dat voorheen slechts aan de overkant van het Kanaal werd waargenomen.

Een andere opmerking betreft het gebruik van electronische navigatiehulpmiddelen als gps en plotters aan boord van Drascombes: anno 2005 een veiligheids verhogend aspect dat niet onderschat mag worden maar dat nimmer de plaats kan innemen van het waarnemen van het schijnbaar nietige en onbelangrijke. Waterrimpelingen, schuimstrepen, stroomscheidingen, pootje badende gevederde vrienden en dertig centimeter diepe geultjes staan op geen enkele kaart gekarteerd!

Helemaal voor de solozeilers en bemanningen van de open schepen is een compliment op zijn plaats: de weersomstandigheden vergden het uiterste van hen maar goed zeemanschap prevaleerde alom boven laakbaar bravoure gedrag.

Michel Maartens