2 of 4 takt

Geachte Heer Wegman,

Naar aanleiding van uw reisverhaal ‘De ideale motorboot’, waarin u schrijft
“Sinds twee seizoenen ben ik in het rijke bezit van een viertakt motor en dat levert me een groot aantal voordelen op ten opzichte van een tweetakt. Geen circusacts meer met maatbekertjes olie die op een slingerende boot aan de benzine moet worden toegevoegd, nauwelijks nog stank en het geluid is een stuk minder. Daarenboven is dit motortje zeker 30% zuiniger dan zijn dorstige tweetakt broertje”
, zouden wij graag het volgende willen opmerken:

  • het gewicht van een viertaktmotor is aanmerkelijk hoger dan dat van een vergelijkbare tweetaktmotor; bij een tamelijk lichte boot als de Drascombe Coaster geeft dat een groter gewicht achterop dus een groter moment;
  • het aanmerkelijk grotere gewicht is eveneens een nadeel wanneer men na het zeilen de boot mee naar huis wil nemen;
  • de kleine viertaktmotoren zijn ééncilinders, zijn die bij halfgas wel zo stil i.v.g. met de tweetakt?
  • ook al gebruik je de boot af en toe als motorboot, de motor zal gerelateerd aan het aantal vaaruren toch niet zo vaak draaien, m.a.w. het mengen van de brandstof voor de tweetakt kan dan gemakkelijk op de wal gebeuren, zodat het circusnummer achterwege kan blijven;
  • het voordeel van de geringere brandstofkosten van de viertakt is dan dunkt ons om dezelfde reden niet zo spectaculair;

Zou u op onze opmerkingen willen reageren?

Wij volgen op de website met interesse de informatie over de Drascombe boten, misschien zal dat leiden tot de aanschaf van een type. Er is een veelheid aan informatie die we nog lang niet hebben doorgespit. Wellicht dat daarom het antwoord op onze vragen daarin te vinden is. Toch zijn we zo vrij er enkele aan u te stellen:

  • de Coaster heeft smalle gangboorden, voor een AOW-er soms lastig, hoe zijn uw ervaringen in dit verband met ankeren en afmeren?
  • de Lugger of open Longboat spreekt ons op dit moment daarom meer aan, hoe houden deze boten zich bij binnenkomen van plotseling veel water? De kuip is niet zelflozend, werken de lenspompen naar genoegen?
  • bestaat er een snel op te zetten tent om voor anker bij onverwachte regen de boterhammen droog te houden of in een oppertje even een uil te knappen?

Uw reactie met belangstelling tegemoet ziende,
met vriendelijke groet,

Wim Damen

Beste Wim,

Wat een degelijke voorbereiding op de aanschaf van je nieuwe boot. Deed iedereen dat maar zo. Ik denk dat er dan veel minder boten als weeskinderen in hun box groene algenaangroei en spinnenwebben zouden liggen verzamelen.

Mijn artikel De ideale motorboot, zie onder het subkopje techniek, was overigens niet in de eerste plaats bedoeld om de lof te zingen over de onvolprezen viertakt, maar om mede Drascombebezitters over een drempel van schaamte te helpen. Er is vooral door Hans Vandersmissen in heel veel verhalen nogal neerbuigend gedaan over het gebruik van de motor op een Drascombe. Dat is in mijn ogen onterecht. Het hangt helemaal af van het uitgangspunt waarmee je van wal steekt. Zoals Smis zelf in de Dorestad raid gemerkt heeft en ook beschreven in de Spiegel der Zeilvaart, roeit een Drascombe beroert. Honderd meter een haven in of uit is nog wel te doen, maar wil je op smal binnenwater grotere afstanden afleggen, dan is zo’n zacht pruttelend koffiemolentje heerlijk. Ik denk met weemoed terug aan mooie smalle watertjes die ik nu niet meer kan bezoeken met mijn Drascombe van de buitenkatagorie, zoals de Beemsterringvaart, de Winkel en de Waver. Om over al de mooie grachten van mijn geboortestad Mokum nog maar te zwijgen. (Ik bezit een Nienke yawl van 31 voet met een aluminiumpaal van 10 meter als hoofdmast die zich niet zo makkelijk laat neervlijen om onder vaste bruggen door te varen. Met mijn Coaster Nemo ging dat fluitend en in een paar tellen.)

Je hebt natuurlijk gelijk met je opmerkingen over het mixen van olie bij een tweetakt motortje. Het was een dichterlijke overdrijving. Toch vind ik het over het algemeen gedoe, dat precies afpassen van de juiste hoeveelheid olie met een maatbekertje. Bovendien moet je voor zo’n extra fles olie, inclusief maatbeker en schoonmaaklapje, weer een plekje vinden aan boord. In mijn ogen is het varen met een Drascombe het summum van traveling light. Dus hoe minder rommel mee, hoe beter.

Dat een viertakt zwaarder is dan een tweetakt wist ik niet, maar ik heb in het gebruik geen verschil gemerkt. Misschien zijn mijn mijn oude waterpolo-biceps daar verantwoordelijk voor. Tijdens het varen heb ik geen veranderingen in kop- of kontlastigheid opgemerkt. Bovendien hangt de motor in een bun en dus niet helemaal achterop zoals jij suggereert.

Wat betreft het gebruik van brandstof blijft de viertakt kampioen zuinigheid, een voordeel dat met de huidige prijsontwikkeling van het vloeibare goud toch wel steeds aantrekkelijker wordt. Omdat ik met mijn Nemo graag op het binnenwater lange tochten maakte was voor mij het verschil in consumptie van de viertakt al snel voelbaar.

In testen, zoals die onder andere zijn verschenen in de Waterkampioen (in menige bibliotheek makkelijk terug te vinden en anders via de lezersservice van de ANWB), is aangetoond dat het aantal decibellen dat een viertakt produceert aanzienlijk minder is dan het geluid dat een gemiddelde tweetakt voortbrengt. Ikzelf vond de verschillen significant genoeg om in mijn artikel te vermelden.

De uitstoot van kwalijke dampen is bij een tweetakt toch echt aantoonbaar hinderlijk. Ik heb me laten vertellen dat om die reden op een aantal meren in Duitsland en Zwitserland het gebruik van tweetakt aan banden is gelegd. Zelf vond ik het verschil, nauwelijks nog stank in de kuip bij een windje op de kont, dermate gunstig uitvallen in het voordeel van de viertakt dat ik het wel moest vermelden in mijn artikeltje.


Wim, koop die Lugger hang er desnoods zo’n kittig electromotortje achter, ook heel betaalbaar en helemaal schoon en fluisterstil, en geniet van het onovertroffen Drascombe geluk; varen waar anderen niet kunnen komen.

Veel plezier,

Ton Wegman

PS, hierbij twee mooie smaakmakende foto’s die ik nam tijdens een van mijn vele motortochten door Amsterdam. Binnenkort komt er een toeristisch verhaaltje op deze site van mijn hand met een aantal geheime tips over onverwachte tochten door groot Mokum onder de titel Varen buiten de Grachtengordel.