Traditioneel Winter Weekend 2000

Vijf schepen (plus 150%, grootste TWW vloot ooit) verzamelen zich in de loop van woensdag 25 oktober 2000 onder het genot van een geleidelijk tot Bft. 6 afnemende zuidwester in de Zuiderhaven bij Den Oever. Vier Coasters, Riddle of the Sands, Olle, Rietgans en Yraida en de Cruiser Midi. Slechts Olle en Yraida zijn bemand met twee opvarenden, de rest soleert. Na een lastige te water lating (de helling op lagerwal is lichtelijk verzand en het winterpeil geeft zo’n 50 cm verlaging) wordt besloten met zicht op de sluis vast te maken in de beschutting van een groot sportvissersschip. (Later blijkt dat ook Cruiser White Seal via de Randmeren op weg was naar Den Oever, maar dat haar schipper, na overleg met de RMD, wegens ziekte zijn schip moest verlaten).

HW Den Oever te 0827, dus donderdag ochtend vroeg door de sluis het Wad op, een noordelijke koers richting Vlieland plottend. Buiten de havenhoofden noopt een frisse W7, gelardeerd met een enkele bui, al snel te reven tot fok en druil. Als in de relatieve luwte van de Lutjeswaard Cruiser Midi zoveel water door de zwaardkast binnen krijgt dat er niet meer tegen op te pompen valt besluit zij terug te keren naar Den Oever. De rest danst over de Texelstroom, wind tegen eb bouwt steile golven van zo’n twee meter, een nevel van buiswater blaast strak over loef het fok in. Aan boord van Olle noopt een serieus geval van zeeziekte tot bijliggen en uitspoelen van eerst maag-, dan kuipinhoud door haar veertien jarige opstapper. Over de Binnen Breesem lukt nog net, op de Waardgronden, met het Posthuis in zicht, loopt de vloot vast in de laatste eb en geeft zich de daarop volgende uren over aan gebakken zalm, nieuwe Texeler aardappelen en salade. Tientallen meeuwen ontfermen zich en masse over de zalm residuen, dat genoegen hebben ze waarschijnlijk jaren niet meer mogen smaken. Het loopt tegen zessen als de ankers thuis worden gehieuwd en op de stuurriem richting Posthuiswad gekruist wordt. In de duisternis (nieuwe maan) en aantrekkende wind gaat bij zowel Riddle als Olle de stuurriem over boord, Olle weet echter middels kruisslagen de riem weer op te pikken. Tegen HW te 2100 smaakt een ieder het zachte slik onder het duintje bij de Dodemansbol. Rietgans opent haar wijnruimen, Yraida de studentenhaver en het water komt morgenochtend 30 cm hoger. Een rustige nacht zal ons deel zijn.

Vrijdag ochtend besluit Riddle of the Sands tot dokwerkzaamheden op de Drascombe werf van Bastiaan te Kampen en wendt de steven eenzaam richting Makkum. De vooruitzichten zijn niet echt zomers, vandaag een ZW5/6 toenemend tot ZW6/7. Haar desertie resulteert in een niet overdreven comfortabele tocht: De wind is soms zelfs ZZW en tamelijk krachtig, waardoor de laatste helft naar Kornwerd zonder grootzeil, op fok en druil, gevaren moet worden. Het Zuidoostrak is niet bezeild en er staat een loeiende stroom tegen zodat over het Wad, noordoost, parallel aan het vaarwater, de enige optie is. Op het Schuitenzand wordt de betonning van het Verversgat (VVG) opgepikt. Laverend met de eb mee, maar daardoor wel in rottige zee met brekende golven. Riddle en schipper krijgen het behoorlijk voor hun kiezen. Met hulp van de stroom toch voorspoedig te 1600 voor Kornwerderzand en om 1700 uur in Makkum. Auto en trailer gehaald en rustige nacht geslapen in het haventje. Maar ondertussen, zo’n 17 nm over 300º…

Zoals gebruikelijk te laat in het tij, te 1030, vertrek van onder de met herftskleuren getooide Vliese duinen naar De Cocksdorp. Het plenst, grootzeil omlaag, verder op fok en druil. Echter, op de NO punt van de Hengst loopt Rietgans met roer en zwaard naar beneden muurvast op de plaat. Olle snelt te hulp waarbij ze zelf grondt, Yraida weet, door haar bemanning onmiddellijk op de spiegel te groeperen, nog net vrij te varen en ankert in een diepe geul bovenwinds.

Rietgans wordt vanaf Yraida gekrengd om zodoende haar roer te kunnen bergen. (The Seagoing Drascombe, pagina 53). Hierbij valt de schipper van Olle ruggelings in het ondiepe zilt. Kou en dreigende onderkoeling doen op de droogvallende vlakte respectievelijk besluiten tot a) Berenburg inname, b) het bereiden van een warme maaltijd tot nut van ’t algemeen en c) het in de slaapzak opwarmen van de natte berger.

Als het water komt is de wind verder aangetrokken, de avond gevallen en een ieder weer op temperatuur. Er wordt besloten de nacht op de (naar later blijkt nog al vurige) Hengst door te brengen om bij ‘first light’ naar Den Oever terug te keren. Voorspellingen van VC Brandaris lopen op van ZW6/7/8/9 naar wellicht zelfs Z/ZW10. Wind genoeg (regen ook trouwens), maar ‘het’ opzoeken zou in de gegeven situatie niet van goed zeemanschap getuigen. Een nachtelijke kermis volgt. Plunjezakken als slingerzeiltjes houden de bemanning van Yraida te kooi… . Zijn zo diep onder zeil dat het droogvallen niet eens bemerkt wordt. Om 0500 is het windstil en beschijnen miljoenen heldere sterren een glinsterend wad, af en toe gelardeerd met regelmatige flitsen vanaf Eierland, Vuurduin en de Brandaris achter de kim.

HW Den Oever 1010. Zaterdag first light is om 0730, Yraida vaart (onwaarschijnlijk) te 0800. Rietgans vertrekt op de motor omdat haar roerkoning krom is en zij geen risico wil lopen op de ondiepten, Olle heeft nog een half uurtje nodig, we spreken af aan het eind van de Binnen Breesem. Mist komt opzetten en, hoewel eerst onder vol zeil, wordt toch aan het eind van het Foksdiep een rif gestoken. Als Yraida op een W slag vaart verdwijnt Rietgans (inmiddels toch onder zeil) op de Binnen Breesem in de nevel op ZZO koers.

De bemanning van Yraida wordt wreed uit haar wadden dromen gewekt als de stuurman plots aan de hoge kant op het zwaard klimt en de fokkenist een duik in de laagte neemt, op weg naar het grauwe zilt van de Texelstroom. De laatste weet onderweg nog snel een fokkeschoot te lossen waarop het trouwe schip zich (met volle kuip) langzaam richt. Voor- en achter luiken zijn gelukkig gesloten hetgeen zeker bijdraagt aan de gezonde afloop van deze misser. (Maar waar zijn GSM, handmarifoon en vuurpijlen in waterdichte, drijvende omhulsels… ? Binnen in de kajuit. Waren opblaasbare reddingvesten gecontroleerd, vastgegespt en putsen geborgd? Volgende keer zeker…).

Er is in geen velden of wegen een Drascombe of wie dan ook te bekennen op de afgesproken plek. Steken de Texelstroom over en ankeren te 1400 Z van het Nesserzand in de luwte van de droogvallende Lutjeswaard. Nog geen half uur later doemt vanuit het zuiden (?) Olle op die vastmaakt voor soep. Zij hadden eerder Rietgans gepaaid in het Scheurrak en verwachtten Yraida hier lunchend aan te treffen. Er wordt smakelijk ingenomen maar wegens de dreigende storm niet te lang gewacht met ankerop. Te 1800 naar binnen waar ook Rietgans al heeft afgemeerd. Aan boord van Olle wordt, hoog voor anker in de Zuiderhaven, een hete Chili sin carne bereid die eerdere ontberingen snel doet vergeten. Relatief vroeg op zak om vannacht eens rustig de storm uit te rijden.

Zondag 29 oktober trakteert op een uur extra slaap en een uitgebreide brunch geserveerd op Olle. Rietgans vertrekt al ’s ochtends. Het naderend noodweer kondigt zich aan middels regelmatige stortbuien (waarvan één zelfs opgefleurd door een dubbele regenboog met zoet en zout uiteinde) afgewisseld met felle opklaringen. De wind wakkert aan, windstoten, de golfhoogte in de wederom op lagerwal liggende helling neemt aanzienlijk toe. Middels een tijdig uitgebrachte hek-Bruce landen Olle en Yraida, gezusterlijk aan elkaar geknoopt veilig bij het steigertje, daarbij het vervaarlijk uit het water opstekende trawlerwrak ontwijkend. Brekers slaan over de achterdekken als het rollend materieel dat op de jachthaven gestald staat opgehaald wordt.

Met vereende krachten komen de schepen uit het water, maar komen voornamelijk ook de trailers weer de sub-optimale helling op. Daarbij blijft de auto boven staan en wordt de lier, die eerst de boot op de trailer trok, weer afgerold en gebruikt om de combinatie naar boven te takelen. Olle en Yraida liggen aldus in stormachtige wind tegen het eind van de middag af te spoelen op de trailers. Een uitermate prettige visdis in Restaurant Basalt (Noorderhaven, Den Oever) besluit in stromende regen een memorabel TWW 2000. Met Bft. 9 op kop vertrekken beide combinaties even later te 2000 de nacht in richting winterberging.

Noteer daarom nu vast 1 t/m 4 november 2001, voor een maan beschenen Traditioneel Wadden Winterweekend, waarschijnlijk richting Rottum.

Sod